نانوتكنولوژي عكس العملهاي متفاوتي را در ميان متخصصين مواد ايجاد كرده است. عدهاي دنياي نانو را متفاوت از دنياي حقيقي و تا حدودي فعلاً غير كاربردي ميدانند و عدهاي ديگر، نانوتكنولوژي را پيشتاز دنياي علمي آينده ميدانند كه در صنعت انقلابي به پا خواهد نمود.
تاكنون با استفاده از دانش نانو، ابداعات مختلفي انجام گرفته است كه برخي از آنها عبارتند از:
لباسهاي ضد چروك و ضد لك، پنجرههاي خود تميز شونده، پوششهاي ضد بخار و برگردانندة تشعشع براي عينك و شيشة خودرو، افزايش حافظة كامپيوتر، افزايش كيفيت تجهيزات ورزشي و قطعات سبكتر و محكمتر براي خودرو.
500 شركت از قبيل جنرال الكتريك و IBM و موتورلا گرفته تا دوپونت و 3M و مرك، سرمايهگذاري هنگفتي در نانوتكنولوژي كردهاند تا بهبودي در كيفيت محصولات دارويي، قطعات كامپيوتر، تجهيزات الكترونيك و ميكروالكترونيك، صفحات تخت تلوزيون و مانيتور ايجاد نمايند. رئيس كنسرسيم نانوتكنولوژي نيوجرسي ميگويد، "نانوتكنولوژي در حال ايجاد تغييرات اساسي در تكنولوژيهاي مصرف كنندگان است و ما حقيقتاً مشابه تجربة بكارگيري ترانزيستور، در حال گذار از تكنولوژي موجود هستيم." همچنين وي پيشبيني كرده است منافع 20 تا 50 ميليارد دلاري فعلي نانوتكنولوژي در سال 2010 به 1000 ميليارد دلار برسد و در سال 2015 از 2000 ميليارد دلار افزون شود.
در مورد اهميت نانوكامپوزيتها نياز به چند نكتة مقدماتي وجود دارد. در حالت معمول وقتي به پليمرها تقويت كنندة پودري اضافه ميشود، بر همكنش زيادي بين تقويت كننده و پليمر وجود ندارد. اما اگر ذرات تقويت كننده كوچكتر شوند، اين برهمكنش بيشتر ميشود و در صورتيكه اندازة اين ذرات در حد اتم يا ملكول باشد، اين خاصيت تقويت كنندگي به حداكثر ميزان ممكن ميرسد. به عنوان مثال نانو لولههاي كربن استحكام كششي معادل MPa 1700 از خود نشان دادهاند. اين موضوع در مورد تقويت كنندههاي معمولي مثل خاك رس وقتي كه ابعادي در حد نانومتر پيدا ميكنند، نيز صادق است.
مهمترين ويژگي نانو كامپوزيتها، بهبود خواص در مقادير كم تقويت كننده است به طوريكه افزودن 5% حجمي نانو ذره به پليمر، در مواردي خواص فيزيكي- مكانيكي آنرا تا 70% بهبود ميبخشد. متداولترين تقويت كنندة نانوذرهاي خاك رس ميباشد كه براي تقويت پليمرهاي گرمانرم از قبيل پلي اولفينها، نايلون، پلياستايرن و نيز گرماسخت مانند اپوكسي بكار رفته است.
با توجه به اين مقدمه عدهاي ديگر از متخصصين معتقدند، كاركرد نانوكامپوزيتها با تواناييهاي فعلي محدود به كاربردهاي خاصي مانند برخي قطعات پلاستيكي خودرو است كه اكنون نيز تا حدودي شاهد آن هستيم. اين عده حجم فعلي توليد نانو كامپوزيتهاي ترموپلاست و ترموست را شاهد ميآورند كه مقادير آن در جدول نشان داده شده است.
حجم توليد نانوكامپوزيتها در سال 2003 و پيشبيني 2008
|
حجم توليد در سال 2003 (هزار تن) |
ارزش سال 2003 (ميليون دلار) |
ارزش سال 2008 (ميليون دلار) |
رشد سالانه % (ارزش) |
ترموپلاستيك |
7/5 |
7/70 |
9/178 |
4/20 |
ترموست |
4/5 |
1/20 |
2/32 |
9/9 |
كل |
1/11 |
8/90 |
1/211 |
4/18 |
به هرحال به نظر ميرسد متخصصين ما ميبايست جهات مختلف اين تكنولوژي را مد نظر قرار دهند. چه بسا قوانين زيست محيطي جديد (به دليل سهولت بازيافت) كه باعث شده است كاربرد كامپوزيتهاي ترموپلاستيك و الياف طبيعي استفادة گستردهتري پيدا كند، راه خود را در استفاده از تكنولوژي نانو در كامپوزيتها نيز پيدا كند.
گفتني است سال گذشته 8 ميليارد تومان از بودجة ستاد نانوفناوري كشورمان به تحقيقات اختصاص يافت.